Đôi khi chúng ta có rất nhiều vấn đề cần hỏi, nhưng ta không biết phải thể hiện như thế nào để có thể lấy được nhiều thông tin. Chúng ta thường mắc phải sai lầm là đưa ra câu hỏi “Yes/no”. Hoặc không biết phải đặt câu hỏi như thế nào để gợi ra được vấn đề. Do đó điều chúng ta cần là gì? Đó chính là nâng cao kĩ năng đặt câu hỏi của mình. Tôi xin giới thiệu với bạn cách đặt câu hỏi mở.
Đưa ra những câu hỏi mở là một cách thân thiện để duy trì một cuộc hội thoại với mọi người. Nắm được sự khác biệt giữa câu hỏi mở và câu hỏi đóng sẽ rất có ích cho bạn trong công việc và đời sống xã hội
Mục Lục
1. Hiểu về câu hỏi mở.
1. Câu hỏi mở là gì?
Câu hỏi mở là loại câu hỏi mà bạn phải đáp lại bằng một câu trả lời đầy đủ với kiến thức và cảm giác của mình. Những câu hỏi này thường khách quan, không dẫn dắt người được hỏi và kết quả của nó là một câu trả lời dài.
Ví dụ:
- “Có chuyện gì đã xảy ra sau khi tớ rời đi?”
- “Tại sao Nam lại bỏ về trước Nga?”
- “Kể cho anh nghe về một ngày làm việc của em đi”.
- “Cậu nghĩ gì về phần mới của chương trình TV này?”
Xem thêm: 200+ biệt danh cho người yêu, biệt danh cho ny, crush, độc đáo
2. Câu hỏi đóng là gì?
Câu hỏi đóng là loại câu hỏi mà bạn có thể trả lời bằng một từ hoặc một câu ngắn. Chúng thường được dùng để thu nhận những thông tin cụ thể và sự thật.
Câu hỏi đóng sẽ khiến cuộc trò chuyện đi vào ngõ cụt. Chúng không làm cho mọi người tiếp tục đi vào chi tiết, nói về bản thân hoặc cung cấp thêm thông tin cho người hỏi.
Ví dụ:
- “Bạn sẽ chọn ai?”
- “Anh đang dùng xe của hãng nào?”
- “Em nói chuyện với Thắng chưa?”
- “Nga có về cùng với Nam không?”
- “Mọi người có ăn hết bánh không?”
3. Đặc điểm của câu hỏi mở.
- Chúng khiến người được hỏi phải ngừng lại và ngẫm nghĩ.
- Câu trả lời sẽ không chứa thông tin về sự việc mà là những cảm xúc, ý kiến hoặc ý tưởng về một chủ đề nào đó.
- Khi dùng câu hỏi mở, quyền kiểm soát cuộc hội thoại sẽ chuyển sang người được hỏi, việc đó khởi đầu cho sự trao đổi giữa hai người. Nếu quyền kiểm soát vẫn chỉ thuộc về người hỏi thì bạn đang dùng câu hỏi đóng mất rồi. Kĩ thuật này sẽ khiến cuộc trò chuyện trở nên giống một bài phỏng vấn hoặc hỏi cung hơn.
- Tránh dùng câu hỏi có những đặc điểm sau: dẫn tới câu trả lời chứa thông tin thực về sự việc; dễ trả lời; và câu trả lời được đưa ra nhanh chóng mà không cần hoặc ít cần phải suy nghĩ. Câu hỏi mang lại những điều trên là những câu hỏi đóng.
2. Gợi ý cách đưa ra câu hỏi mở.
- Câu hỏi mở bắt đầu bằng những từ sau: tại sao, làm cách nào, cái gì, giải thích, hãy kể về, hoặc bạn nghĩ gì về…
- Dù “hãy kể về” không phải là dạng câu hỏi, nhưng kết quả vẫn giống như khi đưa ra một câu hỏi mở.
- Câu hỏi đóng cũng có kiểu ngôn từ riêng. Nếu bạn muốn tránh việc đặt ra những câu hỏi đóng, đừng sử dụng những cụm từ sau: có phải là…không, liệu…không, không phải là…à, bạn có…không.
- Câu hỏi mở đôi khi có thể quá bao quát. Cách dùng từ là rất quan trọng khi đặt câu hỏi mở, nhất là khi bạn đang tìm kiếm một loại câu trả lời nhất định.
Ví dụ: Nếu bạn đang định sắp đặt một cuộc hẹn cho một người bạn, có thể bạn sẽ hỏi là “Cậu tìm kiếm gì ở một người?” Họ có thể sẽ nêu ra những đặc điểm về hình thức trong khi bạn muốn hỏi về tính cách. Thay vào đó, hãy đưa ra câu hỏi cụ thể kèm thông tin: “Cậu tìm kiếm những phẩm chất gì ở một người?”
- Hỏi “tại sao” hoặc “làm thế nào” để gợi mở và nhận được một câu trả lời dài hơn sau khi đã nêu một câu hỏi đóng.
- Khi họ đã nói xong, hãy đặt một câu hỏi mở có dẫn chiếu hoặc liên quan tới điều họ vừa nói. Việc này sẽ giúp câu chuyện được tiếp diễn trôi chảy một cách cởi mở và thu hút.
- Đặt những câu hỏi này để tìm hiểu thêm về một người. Nhiều khi, câu hỏi mở khuyến khích mọi người nói về bản thân. Bằng cách đưa ra những câu hỏi mở rộng, bạn có thể tiếp tục tìm hiểu nhiều điều về người đó.
- Hỏi cụ thể cũng là một cách. Nếu bạn đưa ra câu hỏi mở mà lại nhận được câu trả lời chung chung, hãy hỏi thêm một câu mở nữa để làm rõ vấn đề. Ví dụ nếu bạn hỏi “Tại sao anh lại thích sống ở đây” và anh ta nói “vì cảnh đẹp”, bạn có thể hỏi tiếp một câu nữa để làm rõ như: “cảnh nào đẹp cơ?”.
Chú ý:
- Hãy cẩn thận, đừng hỏi mọi người những câu quá riêng tư hoặc khiến họ phải cung cấp quá nhiều thông tin cá nhân. Ước lượng mức độ thoải mái của người được hỏi. Nếu bạn hỏi một câu quá riêng tư, hãy hỏi câu khác ít riêng tư hơn.
- Câu hỏi mở có thể dẫn tới câu trả lời dài dòng và nhạt nhẽo. Nếu bạn muốn chúng ngắn gọn và phù hợp hơn, hãy đặt câu hỏi một cách cụ thể.
Thanh Tuyền.
Discussion about this post